U tuyến giáp tirads 4 là gì? Chẩn đoán, phương pháp và chế độ dinh dưỡng
Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ CKII Bùi Hồng Thanh.
U tuyến giáp tirads 4 là bệnh gì? Bệnh này có nguy hiểm đến tính mạng không? Dấu hiệu nhận biết, cách điều trị và chế độ dinh dưỡng cho người mắc bệnh u tuyến giáp tirads 4 như thế nào? Cùng theo dõi bài viết dưới đây để được giải đáp kịp thời những thắc mắc về bệnh u tuyến giáp tirads 4 nhé!
U tuyến giáp tirads 4 là gì?
TIRADS là từ viết tắt tiếng Anh của “Thyroid Imaging Reporting And Data System” – thuật ngữ này nhằm phân loại tính chất khối u ác tính hay lành tính.
Tuyến giáp có hai thùy đó là thùy trái và thuỳ phải, được nối với nhau bởi eo giáp. Khi một trong hai thùy xuất hiện nhân giáp (u tuyến giáp), thì bệnh nhân nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám lâm sàng và xét nghiệm để đánh giá, phân loại tirads lành tính hay ác tính.
Để đánh giá mức độ nguy hiểm của u tuyến giáp, Kwak (2011) đã phân loại u tuyến giáp như sau:
Tirads | Tính chất | Hình ảnh siêu âm | % ác tính |
Tirads 1 | Bình thường | Không có dấu hiệu tổn thương | 0% |
Tirads 2 | Lành tính |
| 0% |
Tirads 3 | Lành tính và ác tính mức độ thấp |
| 2-4% |
Tirads 4 | Nghi ngờ ác tính mức độ vừa |
| 6-17% |
Tirads 5 | Nghi ngờ ác tính mức độ cao | Có 1 đến 4 dấu hiệu nghi ngờ mức độ cao:
| 26-87% |
Tirads 6 | Ác tính | Có các dấu hiệu ác tính mức độ cao | 100% |
Vì vậy, để chẩn đoán xác định và phân loại u tuyến giáp Tirads 4, bác sĩ sẽ chỉ định chọc dịch hút tế bào dùng kim nhỏ cho bệnh nhân.
Chọc dịch hút tế bào để chẩn đoán xác định và phân loại u tuyến giáp tirads 4
U tuyến giáp tirads 4 có nguy hiểm không?
U tuyến giáp tirads 4 được chia thành 3 loại khác nhau với đặc điểm và mức độ nguy hiểm cụ thể như sau:
Tirads | Đặc điểm | % ác tính |
Tirads 4A | Có một dấu hiệu nghi ngờ ác tính:
| 3,3% |
Tirads 4B | Tổn thương có một hoặc hai dấu hiệu sau và không có hạch di căn, bao gồm:
| 9,2% |
Tirads 4C | Tổn thương có ba đến bốn dấu hiệu dưới đây và (hoặc) có hạch di căn như sau:
| 44,4 – 72,4% |
Như vậy, u tuyến giáp tirads 4 bắt đầu có những dấu hiệu nguy hiểm đến sức khỏe và tiên lượng ác tính nguy hiểm hơn so với tirads 1,2,3. Do đó, bệnh nhân cần phải đến thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán, chỉ định xét nghiệm, phát hiện kịp thời và điều trị đúng cách, triệt để.
U tuyến giáp tirads 4 nguy hiểm hơn, tiên lượng ác tính cao hơn so với các tirads 1,2,3
Dấu hiệu nhận biết u tuyến giáp tirads 4
Dấu hiệu của u tuyến giáp tirads 4 thường không rõ ràng, rất dễ nhầm lẫn với bệnh khác nên khó phát hiện. Vì vậy, bệnh nhân nên thường xuyên đi thăm khám định kỳ để biết được chính xác kết quả cũng như tính chất u lành tính hay ác tính để điều trị kịp thời.
Một số dấu hiệu, triệu chứng điển hình của người mắc bệnh u tuyến giáp tirads 4 như:
- Khàn giọng: Do nhân giáp to, chèn ép vào dây thần kinh thanh quản, khí quản khiến khản giọng, nói không thành tiếng.
- Khó nuốt, nghẹn khi ăn, ăn không ngon: Nhân giáp to chèn ép vào thực quản, khí quản khiến bệnh nhân khó nuốt, cản trở quá trình tiêu hóa thức ăn.
- Khó thở: Nhân giáp to chèn ép vào khí quản khiến bệnh nhân khó thở.
- Cổ bị sưng: Do khối u phát triển to dần và tăng kích thước cũng như số lượng gây chèn ép với tạng xung quanh.
U tuyến giáp tirads 4 khiến vùng cổ bệnh nhân sưng to
Phương pháp chẩn đoán u tuyến giáp tirads 4
Dựa vào các dấu hiệu nhận biết, u tuyến giáp tirads 4 rất dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Vì vậy, để chẩn đoán chính xác, bệnh nhân nên làm một số xét nghiệm sau:
Siêu âm tuyến giáp: sử dụng siêu âm Doppler mạch máu tuyến giáp, dựa vào hình ảnh siêu âm có thể phát hiện vị trí nhân giáp, số lượng, kích thước và tính chất nhân giáp ác tính hay lành tính. Cụ thể như sau:
- Dấu hiệu siêu âm lành tính:
- Viền hồi âm kém bao quanh nốt.
- Nốt đồng hồi âm với nhu mô tuyến giáp.
- Nốt thoái hóa nang dạng bọt biển.
- Nốt thoái hóa nang với đốm hồi âm dày có hình ảnh giống đuôi sao. chổi.
- Vôi hóa thô.
- Dấu hiệu siêu âm nghi ngờ ác tính:
- Nhân đặc
- Giảm âm hay rất giảm âm
- Bờ không đều, đa cung
- Vi vôi hóa
- Chiều cao lớn hơn chiều rộng
- Nốt giàu tưới máu
- Xâm lấn vỏ bao hay mô kẽ lân cận
- Có hạch di căn
- Tổn thương cứng trên siêu âm đàn hồi
Xét nghiệm chức năng tuyến giáp: Là phương pháp xét nghiệm để định lượng nồng độ hormone tuyến giáp T3, T4 và TSH; Cùng nồng độ Calcitonin, chỉ số TG, Anti TG. Qua đó, giúp bác sĩ đánh giá chính xác nhân giáp thuộc tirads nào, tính chất lành tính hay ác tính, có di căn hay nguy cơ tiến triển thành ung thư tuyến giáp không.
Siêu âm giúp xác định vị trí, kích thước, tính chất nhân giáp tirads 4
>> Bệnh u tuyến giáp có nguy hiểm không và lời giải đáp cụ thể
Phương pháp điều trị u tuyến giáp tirads 4
Phụ thuộc vào tình trạng, mức độ bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định điều trị u tuyến giáp tirads 4 như sau:
- Điều trị hormone: sử dụng hormon Thyroxin liều cao giúp ức chế sản sinh TSH, làm chậm quá trình phát triển của tế bào ung thư tuyến giáp. Đồng thời, hormone Thyroxin cũng được dùng để thay thế hormone tuyến giáp sau khi phẫu thuật hoặc xạ trị tuyến giáp. Tuy nhiên, sử dụng hormone kéo dài có thể khiến người bệnh mắc bệnh cường giáp hoặc suy giáp.
- Điều trị bằng I-ốt phóng xạ (I131): giúp tiêu diệt các tế bào ung thư tuyến giáp hoặc các tế bào còn sót lại sau khi phẫu thuật hay di căn. Tác dụng phụ của việc sử dụng đồng vị phóng xạ I131 là buồn nôn, nôn, sưng đau ở cổ chỗ tuyến giáp, viêm tuyến nước bọt. Liều lượng lớn I-ốt tích lũy trong cơ thể có thể gây vô sinh nhất là với nam giới.
- Hóa trị: sử dụng hóa chất để điều trị bệnh ung thư tuyến giáp và ngăn cản tế bào ung thư sản sinh và phát triển. Phương pháp này gây ra tác dụng phụ khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng, rụng tóc, mệt mỏi, chán ăn hay tiêu chảy, buồn nôn.
- Xạ trị: chiếu tia X với năng lượng cao trực tiếp vào khối u, giúp tiêu diệt các tế bào ung thư, teo nhỏ khối u và cả những mô lành xung quanh. Phương pháp này thường diễn ra trong thời gian ngắn, khoảng vài phút và không gây đau. Tuy nhiên, để lại tác dụng phụ đó là: đỏ da, buồn nôn, mệt mỏi, đau khi nuốt – nói và các triệu chứng này sẽ biến mất khi kết thúc xạ trị.
- Phẫu thuật để loại bỏ tuyến giáp: Đây được coi là kỹ thuật đầu tay áp dụng cho khối u to, gây chèn ép, nghi ngờ ác tính hay ác tính, có thể mổ nội soi hoặc mổ hở. Tuy nhiên, phương pháp phẫu thuật có thể gặp nhiều rủi ro như:
- Để lại sẹo gây mất thẩm mỹ
- Sau phẫu thuật có thể bị khàn tiếng tạm thời hoặc vĩnh viễn do tổn thương dây thần kinh thanh quản
- Tuyến cận giáp tổn thương dẫn đến hạ canxi, có cơ nên có một số biểu hiện như tê tay, ngứa.
- Vết mổ có thể bị nhiễm trùng, chảy máu, tạo cục máu đông
- Suy tuyến giáp: do quá trình trao đổi chất, sản sinh hormone tuyến giáp kém
- Đốt sóng cao tần giúp thu nhỏ kích thước khối u: Áp dụng với khối u lành tính, kích thước từ 1 – 5cm. Phương pháp này đem lại nhiều lợi ích, an toàn cho bệnh nhân như:
- Chỉ đốt chọn lọc nhân giáp nên có thể bảo toàn tối đa tuyến giáp.
- Không gây chảy máu hay để lại sẹo, ít để lại biến chứng.
- Không nhiễm trùng vết thương, không cần uống thuốc sau khi điều trị.
Điều trị u tuyến giáp tirads 4 bằng kỹ thuật đốt sóng cao tần cực an toàn, đem lại lợi ích cho bệnh nhân
Chế độ dinh dưỡng cho người bị u tuyến giáp tirads 4
Để cải thiện tình trạng bệnh u tuyến giáp tirads 4, việc bổ sung chất dinh dưỡng vào chế độ ăn hàng ngày là vô cùng quan trọng. Những thực phẩm mà bệnh nhân nên bổ sung vào thực đơn hàng ngày cụ thể như sau:
- Thực phẩm giàu I-ốt: I-ốt là nguyên tố vi lượng giúp sản sinh hormone tuyến giáp, điều hòa hệ miễn dịch, đồng thời làm giảm sự phát triển của khối u. Một số thực phẩm giàu I-ốt như: rong biển, hải sản, tảo bẹ…
- Các loại cá như: cá hồi, cá trích, cá thu, cá mòi… chứa nhiều chất béo lành mạnh cho cơ thể như Omega 3, Omega 6; đồng thời cung cấp nhiều protein, vitamin nhóm B, các acid amin thiết yếu, nguyên tố khoáng như Magie… rất tốt cho tuyến giáp. Theo chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng: khẩu phần ăn của một người là 120g cá/ tuần và nên ăn ít nhất 3 lần/ tuần.
- Trái cây: Các loại hoa quả tươi như cà chua, cherry, cam, táo, việt quất, nho, kiwi… Giàu vitamin và khoáng chất giúp tăng cường miễn dịch, tăng khả năng chất chống oxy hóa giúp, giảm nguy cơ mắc các bệnh về tuyến giáp.
- Các loại hạt ngũ cốc như: hạt điều, hạnh nhân, macca… rất giàu vitamin nhóm B và E, cùng các khoáng chất Magie, Kẽm, Đồng… tốt cho tuyến giáp và giúp tuyến giáp tăng cường hoạt động hiệu quả.
Bổ sung các thực phẩm như cá, thịt, các loại hạt ngũ cốc giúp bổ sung vitamin và tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa tốt cho hoạt động của tuyến giáp
>> U tuyến giáp nên khám bệnh viện nào uy tín, chất lượng?
Một số biện pháp phòng ngừa U tuyến giáp tirads 4 mà bạn có thể áp dụng
U tuyến giáp TIRADS 4 là một kết quả xét nghiệm đòi hỏi sự quan tâm và giám sát kỹ lưỡng hơn. Tuy không thể ngăn hoàn toàn nguy cơ mắc u tuyến giáp TIRADS 4, nhưng có một số biện pháp phòng ngừa mà bạn có thể áp dụng để giảm nguy cơ và duy trì sức khỏe tốt, bao gồm:
Định kỳ kiểm tra tuyến giáp là rất quan trọng để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào. Hãy tuân thủ lịch hẹn kiểm tra y tế định kỳ và thực hiện các xét nghiệm cần thiết để theo dõi sự phát triển của u tuyến giáp.
Căng thẳng có thể ảnh hưởng xấu đến chức năng tuyến giáp. Vì vậy, nên tìm cách giảm căng thẳng trong cuộc sống hàng ngày bằng cách thực hiện kỹ thuật như yoga, thiền định để đầu óc được thư thái.
Căng thẳng có thể ảnh hưởng xấu đến chức năng tuyến giáp
Vận động thường xuyên giúp duy trì cân nặng và tăng cường chức năng tuyến giáp. Hãy tập thể dục đều đặn, như đi bộ, chạy bộ, bơi lội hoặc tham gia các hoạt động thể thao khác để duy trì sự khỏe mạnh và giảm nguy cơ u tuyến giáp.
Chế độ ăn uống là một yếu tố quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tuyến giáp. Hãy ăn một khẩu phần cân đối, giàu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là iod và selen. Tránh tiếp xúc với các chất gây ô nhiễm môi trường và hạn chế tiêu thụ các chất gây kích thích như thuốc lá và cồn.
Chế độ ăn uống là một yếu tố quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tuyến giáp
Ngoài việc bổ sung dinh dưỡng từ chế độ ăn uống, bạn có thể bổ sung thêm sản phẩm dinh dưỡng y học Leanpro Thyro của thương hiệu Quốc gia Dinh dưỡng Y học – Nutricare. Đây là sản phẩm chuyên biệt cho người suy giảm chức năng tuyến giáp, phẫu thuật, điều trị tuyến giáp… dẫn đến suy giáp. Leanpro Thyro bổ sung I-ốt, Canxi để giúp cân bằng hormon tuyến giáp, đồng thời điều hòa canxi máu, giúp bệnh nhân mắc u tuyến giáp tránh các biến chứng nguy hiểm.
>> Mổ u tuyến giáp có bị tái phát không và thông tin liên quan
Leanpro Thyro có hàm lượng I-ốt và Canxi theo đúng khuyến nghị RNI dành cho người Việt nên bệnh nhân không lo thiếu hụt dinh dưỡng. Cùng với hệ Slimcare, giúp kiểm soát tốt cân nặng, đồng thời giảm căng thẳng, mệt mỏi, nâng cao thể trạng người bệnh.
Sản phẩm Leanpro Thyro - Dinh dưỡng cho bệnh nhân tuyến giáp. Mua XEM THÊM
Như vậy, bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin về bệnh U tuyến giáp tirads 4. Bệnh u tuyến giáp tirads 4 bắt đầu có những dấu hiệu nguy hiểm đến sức khỏe và tiên lượng ác tính nguy hiểm hơn tirads 1,2,3. Vì vậy bệnh nhân cần chú ý đến dấu hiệu bệnh và đến thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán, điều trị kịp thời.
Mọi thắc mắc về dinh dưỡng cho bệnh tuyến giáp vui lòng liên hệ hotline 1800 6742, fanpage: Nutricare Pharma để được tư vấn cụ thể. Hoặc đặt mua sản phẩm trực tiếp tại gian hàng chính hãng của Nutricare Pharma trên Shopee, Lazada, Tiki.
*Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa.
Bác sĩ Chuyên khoa Bùi Hồng Thanh có 5 năm làm công tác dự phòng, 20 năm làm bác sĩ điều trị tại bệnh viện và 13 năm giảng dạy ở trường cao đẳng y khoa Hà Đông, Hà Nội.
Quá trình đào tạo
- 2009: Bác sỹ CK II – Đại học Y Hà Nội
- 2005: BSCK I – ĐHY Thái Nguyên
- Chứng chỉ dược lâm sàng
- Chứng chỉ Phương pháp giảng dạy lâm sàng
- Chứng chỉ Sư phạm Y học cơ bản
Quá trình công tác
- 2020 – nay : Chuyên gia tư vấn sức khỏe tại Công ty cổ phần Nutricare
- 2009 – nay: Giảng viên chính trường cao đẳng Y tế Hà Đông – Hà Nội;
- 1988 – 2009: Bác sỹ, Trưởng khoa điều trị Bệnh viện tỉnh Yên Bái;
- 1983 – 1988. Bác sỹ, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Yên Bái