Bệnh bướu cổ nên ăn gì và kiêng ăn gì để nhanh khỏi?

Bướu cổ là tổn thương bệnh lý liên quan đến tuyến giáp khi cơ thể bị thiếu i ốt. Trong đó, chế độ ăn có vai trò quan trọng giúp cân bằng dinh dưỡng, nâng cao hiệu quả điều trị. Vậy, bệnh bướu cổ nên ăn gì và kiêng ăn gì mới tốt? Bạn đọc hãy cùng đi tìm câu trả lời có trong nội dung bài viết dưới đây của Nutricare Pharma nhé.

>> Xem thêm: Sữa dành cho bệnh tuyến giáp

Bướu cổ là bệnh như thế nào? 

Bướu cổ là sự mở rộng không bình thường của tuyến giáp. Nó có thể xuất hiện do sự sưng lên của toàn bộ tuyến giáp hoặc sự tồn tại các u bên trong, với biểu hiện chủ yếu là sự phình to của tuyến giáp. Khi kích thước nhỏ, bệnh thường không thể nhận biết được dấu hiệu bất thường. Tuy nhiên, khi bướu cổ phát triển, có thể xuất hiện một cục u trên cổ.

Bướu cổ lớn có thể chèn ép vào đường hô hấp hoặc tĩnh mạch, gây ra các triệu chứng như:

• Hoặc cảm giác nghẹn.

• Da mặt có thể đỏ bừng và cổ sưng đỏ.

• Giọng khàn.

• Thở dốc.

• Đau khi nuốt hoặc khó khăn khi nuốt.

•  Khó thở khi nằm xuống.

Bướu cổ lớn có thể chèn ép vào đường hô hấp gây ra cảm giác nghẹn

>> Xạ trị ung thư tuyến giáp bao nhiêu tiền & cách giảm chi phí

Nguyên nhân gây ra bệnh bướu cổ 

Có nhiều nguyên nhân gây ra căn bệnh bướu cổ, điển hình là:

• Thiếu i-ốt: Bướu cổ có thể phát sinh do sự thiếu hụt i-ốt. Cơ thể không thể tự sản xuất i-ốt mà phải nhận từ thức ăn và nước uống. Khi chế độ dinh dưỡng không cung cấp đủ i-ốt hàng ngày, có thể dẫn đến bướu cổ. 

• Bệnh Graves: Bệnh Graves kích thích cơ thể sản xuất một protein, được gọi là kháng thể kích thích tuyến giáp. Protein này có cấu trúc tương tự như TSH (hormone kích thích tuyến giáp - thyroid stimulating hormone), khiến tuyến giáp hiểu lầm đó là TSH, dẫn đến tăng cường sản xuất hormon và tuyến giáp phì đại.

• Bệnh Hashimoto: Trong bệnh Hashimoto, cơ thể tạo ra kháng thể bất thường, nhận nhầm các tế bào của tuyến giáp là tác nhân ngoại lai và tấn công chúng. Kết quả là một số tế bào của tuyến giáp bị hủy hoại, dẫn đến suy giảm chức năng sản xuất hormone. Khi tuyến giáp không sản xuất đủ hormon, tuyến yên tăng cường tiết TSH, làm tăng kích thước của tuyến giáp và cuối cùng dẫn đến bướu cổ.

Viêm tuyến giáp mạn tính Hashimoto - một trong các nguyên nhân gây ra bướu cổ

>> Thuốc nam điều trị ung thư tuyến giáp và một số lưu ý

Tổng quan bệnh bướu cổ nên ăn gì và kiêng ăn gì?

Thiếu i ốt được xem là nguyên nhân chính dẫn đến căn bệnh sưng tuyến giáp. Do đó, chế độ dinh dưỡng cho người bệnh cần đảm bảo nguyên tắc bổ sung thêm iot, protein, năng lượng. Cụ thể:

• Ăn nhiều thực phẩm có hàm lượng i ốt cao
• Thực đơn nhiều rau xanh nhằm cung cấp vitamin, protein, hydrocacbon.
• Tránh đồ ăn làm giảm hấp thu i ốt
• Kiêng đồ uống có cồn, cafein
• Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày
• Sau phẫu thuật nên ăn các món ăn loãng và dễ nuốt
• Giữ vững một tinh thần vui vẻ, thoải mái để nâng cao hiệu quả điều trị.

Trong quá trình điều trị, bạn cần dựa vào các nguyên tắc trên để cân nhắc lựa chọn thực phẩm sao cho phù hợp. Sau đây, chúng ta sẽ cùng đi sâu vào tìm hiểu chi tiết các món ăn mà người bị sưng tuyến giáp cần chú ý.

Nguyên tắc trong chế độ ăn cho người bị bướu cổ

>> Gọi ý thảo dược tốt cho ung thư tuyến giáp và lưu ý khi sử dụng

Bệnh bướu cổ nên ăn thực phẩm gì?

Theo nghiên cứu lâm sàng, các món ăn sau đây được cho là có lợi cho việc điều trị và cải thiện sức khỏe của người mắc bướu cổ. Đó là:

Các loại hải sản

Đồ biển là những thực phẩm cung cấp hàm lượng i-ốt tự nhiên cao. Chúng còn bổ sung nhiều omega 3, selen tốt cho các hoạt động của hormone tuyến giáp. Việc bổ sung các chất này là điều cần thiết để cơ thể người bệnh bướu cổ nhanh chóng hồi phục sau phẫu thuật.

Hải sản khá phong phú về chủng loại và rất dễ mua, bao gồm: ngao, sò, ốc, hến, tôm,... Chúng được chế biến đa dạng theo nhiều kiểu, từ món hấp đến món chiên, nướng đảm bảo cho hương vị luôn hấp dẫn, ngon miệng.

Cá biển

Cá hồi, cá thu, cá ngừ... là nguồn cung cấp vitamin A dồi dào, phong phú. Nhóm hợp chất hữu cơ quan trọng đối với người bệnh, có vai trò tổng hợp và duy trì hoạt động của các hoocmon tuyến giáp được ổn định. Bổ sung các loại cá biển giúp đa dạng thực đơn, đồng thời bổ sung i ốt đầy đủ cho cơ thể, giảm thiểu nguy cơ mắc phải bệnh bướu cổ.

Hải sản và cá biển là những thực phẩm tốt cho bệnh bướu cổ

Rong biển

Theo Đông y, đây là món ăn được giới thiệu có công dụng tiêu đờm, tiết nhiệt, lợi thủy và làm mềm các khối u rắn. Bệnh nhân bướu cổ bổ sung rong biển vào thực đơn hàng ngày sẽ giúp giảm sưng tấy, đau nhức. Hơn nữa, trong thực phẩm này cũng chứa một lượng lớn i-ốt hấp thu từ biển nên có tác dụng cải thiện hoạt động tuyến giáp, nâng cao sức đề kháng.

Rau xanh

Nhóm thực phẩm có lợi cho sức khỏe luôn được khuyến khích ăn nhiều mỗi ngày. Rau xanh và các loại đậu không những cung cấp nhiều vitamin A, ít chất béo mà còn giàu chất xơ. Người bướu cổ hoàn toàn yên tâm sử dụng chúng, không cần  phải lo ngại về các tác dụng phụ.

Khoai tây

Loại củ chứa hàm lượng i ốt cao, tốt cho điều trị bệnh sưng tuyến giáp. Khi nấu khoai tây, bạn có thể giữ nguyên vỏ để không làm giảm đi lượng i ốt sau chế biến. Các nhà dinh dưỡng khuyến nghị, mỗi người nên bổ sung khoảng 300 gram khoai tây/ngày.

Không nên ăn quá nhiều tránh ảnh hưởng xấu tới sức khỏe

Pho-mát và sữa chua

Hai sản phẩm rất cần thiết cho người bệnh bướu cổ. Chúng có nguồn gốc từ sữa bò, giúp bổ sung hàm lượng i ốt, canxi, vitamin và protein cho cơ thể. Ngoài ra, sữa chua còn có độ tráng men cao nên giúp hỗ trợ tiêu hóa tốt. Bệnh nhân có thể bổ sung mỗi ngày từ 1 – 2 hủ vào buổi trưa hoặc buổi tối sẽ kích thích ăn ngon, ngủ sâu giấc.

>> Sữa dành cho người ung thư tuyến giáp là những loại nào?

Dinh dưỡng chuyên biệt cho bệnh bướu cổ

Đóng vai trò quan trọng giúp tăng cường hoạt động khoẻ mạnh của tuyến giáp, Leanpro Thyro - dinh dưỡng chuyên biệt giàu I-ốt, Selen giúp cải thiện hormone tuyến giáp, đặc biệt với hệ SLIM CARE độc quyền giúp kiểm soát cân nặng, giảm căng thẳng mệt mỏi, nâng cao thể trạng toàn diện.

• Cung cấp vi chất I-ốt, Selen hàm lượng phù hợp kích thích hoạt động của hormone tuyến giáp, điều hòa hoạt động bất thường của tuyến giáp.
• Cung cấp Canxi, Vitamin D3 hàm lượng cao giúp giảm nguy cơ loãng xương.
• Với tinh chất nghệ Nano Curcumin và Omega 3 giàu EPA, DHA hỗ trợ chống viêm nhiễm lan rộng, chống oxy hóa trong quá trình điều trị rối loạn tuyến giáp.
• Hệ SLIM CARE giảm béo ít năng lượng với nguồn đạm từ hạnh nhân và yến mạch cùng hệ bột đường ăn kiêng giúp kiểm soát tình trạng tăng cân.
• Bổ sung đạm quý Lactium cùng bộ đôi Mg - B6 được chứng minh khoa học giúp giảm mệt mỏi, cải thiện giấc ngủ.
• Chất xơ hòa tan (FOS/Inulin) tốt cho tiêu hóa, giảm tình trạng táo bón. 

Trứng

Lòng đỏ trứng chứa nhiều i ốt và các dưỡng chất tốt cho người bị bướu cổ như protein, selen. Vì vậy, bạn có thể ăn chúng để bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể, hỗ trợ cải thiện hoạt động tuyến giáp và nâng cao sức khỏe sau phẫu thuật.

Chế độ ăn bao gồm các thực phẩm kể trên sẽ cung cấp nhiều i ốt và khoáng chất cần thiết cho cơ thể người bệnh. Tuy nhiên, trong quá trình điều trị, bệnh nhân bướu cổ rất có thể gặp phải các triệu chứng chán ăn, mệt mỏi, tiêu hóa kém... Lúc này, bạn nên cân nhắc bổ sung thêm các sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt cho bệnh lý tuyến giáp. Điều này sẽ giúp bổ sung được nhiều dinh dưỡng hơn cho cơ thể, cải thiện hiệu quả điều trị, cho sức khỏe mau chóng hồi phục.

=>> Xem thêm:

• Bệnh bướu cổ có nguy hiểm không?
• Bệnh bướu cổ lành tính và ác tính

Bệnh bướu cổ nên kiêng thực phẩm gì?

Người mắc bệnh sưng tuyến giáp nên tránh ăn các món sau đây vì nó làm giảm khả năng hấp thụ i ốt và không có lợi cho sức khỏe. Cụ thể:

Rau họ cải

Các loại rau thuộc họ nhà cả như: Cải ngọt, cải xoăn, cải chíp, súp lơ có chứa glucosinolate. Các hợp chất lưu huỳnh khi bị phá vỡ sẽ sản sinh ra isothiocyanates. Chất này làm ngăn chặn quá trình hấp thụ i ốt, là nguyên nhân gây ra bệnh bướu cổ.

Nếu như rau họ cải là món ăn ưa thích, bạn có thể ăn một chút ít, sơ chế kỹ bằng cái thái nhỏ rồi rửa sạch nhiều lần với nước. Cách làm này sẽ làm mất đi 75% hàm lượng isothiocyanates và khi luộc sẽ loại bỏ đến 95%.

Bệnh nhân bị sưng tuyến giáp nên kiêng tất cả các loại rau cải

Bắp cải trắng

Tương tự như các loại rau cải, bắp cải trắng cũng là loại thực phẩm mà người bị bướu cố cần tránh. Nó chứa hoạt chất Gotrin gây cản trở các hoạt động của nội tiết tố tuyến giáp. Ăn nhiều bắp cải trắng sẽ khiến kích thước khối u bướu ngày càng to lên.

Tuy vậy, Gotrin cũng bị phân hủy bằng cách thái nhỏ, rửa sạch bằng nước và nấu chín. Bạn có thể lưu lại cách sơ chế này khi nào thèm, nên nhớ chỉ ăn một lượng ít để đảm bảo sức khỏe.

Đậu nành

Các loại đậu là loại thực phẩm mà người bệnh bướu cổ có thể ăn, nhưng không bao gồm đậu nành. Khi cơ thể bị thiếu i ốt, đặc tính kháng giáp của loại hạt này lại càng tăng lên. Nó còn chứa một hàm lượng lớn chất isoflavone làm giảm đi khả năng tổng hợp hormone tuyến giáp. Vì vậy, người bị bệnh bướu cổ được khuyến cáo tránh xa các chế phẩm từ đậu nành như: Sữa, đậu phụ, một số món salad hoặc món ăn sử dụng mayonnaise.

Isoflavone trong đậu nành không tốt cho bệnh nhân sưng tuyến giáp

Hoa quả chứa sắc tố thực vật

Chúng bao gồm những loại trái cây như táo, lên, nho, cam, quýt. Hàm lượng falon có trong các quả này khi hấp thụ vào cơ thể sẽ bị các vi khuẩn đường ruột chuyển hóa thành axit ferulic và axit glycero. Đây là 2 chất gây cản trở hoạt động của tuyến giáp, khiến bệnh tình trở nặng thêm.

Thực phẩm chứa chất kích thích

Các loại đồ uống có cồn hoặc caffeine như: Bia, rượu, cà phê, coca, soda... và cả thuốc lá đều là nhóm sản phẩm mà người bị bướu cổ nên kiêng. Loại thực phẩm làm mất cân bằng hoạt động của hoóc-mon tuyến giáp, kích thích thần kinh và khiến thuốc chữa bệnh bị giảm tác dụng.

Ngũ cốc

Các tác nhân gây ra bệnh bướu cổ là Thiocyanates và Oxazolidin có trong một số loại ngũ cốc như khoai mì, hạt kê... Chúng gây ức quá hoạt động của tuyến giáp, làm giảm quá trình hấp thụ i ốt. Người bệnh tốt nhất nên kiêng hẳn hoặc hạn chế ăn càng ít các hạt này để tránh ảnh hưởng đến quá trình điều trị.

Ăn ít các loại ngũ cốc để đảm bảo sức khỏe

Kết luận

Như vậy, nội dung bài viết của Nutricare Pharma đã giúp độc giả giải quyết được thắc mắc bệnh bướu cổ nên ăn gì và kiêng ăn gì. Một chế độ ăn cân bằng dinh dưỡng, kết hợp dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ sẽ mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất.

Đối với bệnh nhân gặp phải các vấn đề chán ăn, mệt mỏi có thể tham khảo bổ sung sản phẩm dinh dưỡng Leanpro Thyro. Đây là một sản phẩm của Nutricare có tác dụng cung cấp đầy đủ hàm lượng I ốt, Selen, Canxi và các loại vitamin giúp cơ thể luôn khỏe mạnh, không lo thiếu chất. Công dụng & chi tiết thành phần xem tại đây.

*Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa.